Để giúp các kỹ sư thiết kế, kiểm tra viên và thợ gia công trong đọc hiểu bản vẽ kỹ thuật mang tiêu chuẩn quốc tế, việc đào tạo GD&T cho nhân sự trong ngành gia công cơ khí chính xác là điều hết sức cần thiết. 3D Vina mong muốn đem đến giải pháp nâng cao trình độ cho đội ngũ nhân sự ở các doanh nghiệp hiện nay.

       Nhận thấy các kiến thức đào tạo ở trường học, các kinh nghiệm cá nhân truyền tai nhau về cách đọc hiểu bản vẽ, hiểu bản chất của GD&T ở Việt Nam hiện nay là chưa đủ bởi các tiêu chuẩn quốc tế về GD&T thay đổi liên tục để phù hợp với nhu cầu sử dụng. Với đội ngũ kĩ thuật được đào tạo nhiều năm kinh nghiệm trong ngành đo lường và được trực tiếp đi tào tạo tại nước ngoài về GD&T, 3D Vina hy vọng sẽ kiến tạo giá trị trong lĩnh vực quản lý chất lượng, tạo ra một thế hệ đo lường giỏi hơn và làm chủ công nghệ, kiến thức.

1. 3D Vina đào tạo GD&T theo tiêu chuẩn nào?

Có khá nhiều tiêu chuẩn quốc tế ISO liên quan đề cập về GD&T như ISO 1101, ISO 2768, ISO 8015,…Tuy nhiên, 3D Vina chọn tiêu chuẩn ASME để đào tạo bởi tiêu chuẩn này đang được sử dụng rộng rãi khắp thế giới, nhất là các nước thuộc châu Âu và Mỹ bởi những ưu thế vượt trội cũng như giải quyết triệt để hơn vấn đề mà các tiêu chuẩn ISO trước đây chưa làm được.

Bộ tài liệu ASME Y14.5 2009

Để phân tích điều này 3D Vina đã nghiên cứu so sánh về bộ tiêu chuẩn ASME Y14.5 và các tiêu chuẩn ISO. Giới thiệu về ASME, cụm từ viết tắt của American Society of Mechanical Engineers – là bộ tiêu chuẩn được tạo ra và kiểm soát bởi Hiệp hội các kỹ sư Hoa kỳ để tạo ra các quy định về ngôn ngữ thiết kế. Lợi thế của bộ tiêu chuẩn này là cung cấp khá đầy đủ về GD&T trong một bộ tài liệu, vì mỗi tiêu chuẩn ISO thì thường chỉ giải quyết một vấn đề duy nhất tại một thời điểm, không giải quyết triệt để vấn đề.

Một ví dụ để so sánh ASME và ISO, hình dưới là ví dụ về kiểm soát hình trụ của bộ phận bằng nguyên lý Đường bao của ASME. Khi ASME biểu diễn hình trụ tức là đã bao gồm kiểm soát độ thẳng và độ tròn. Nhưng đối với quy tắc độc lập của ISO 2768, vẫn phải gọi riêng độ trụ, độ thằng, độ tròn.

Ví dụ về Kiểm soát Hình trụ của Bộ phận bằng Nguyên lý Đường bao của ASME

2. Tại sao cần học GD&T?

• Đọc hiểu bản vẽ kỹ thuật theo chuẩn hóa quốc tế
• Hiểu sâu sắc ứng dụng của mỗi ý đồ thiết kế, kiểm soát đúng và đủ các yêu cầu bản vẽ, để từ đó đảm bảo chất lượng đầu ra sản phẩm
• Học GD&T còn tối đa hóa việc sử dụng các loại máy đo lường (CMM, 2D,…)
• Thợ gia công: hiểu được mặt chuẩn, trục chuẩn đúng với ý đồ của thiết kế
• Lắp ráp dựa trên sự phù hợp và chức năng của mỗi bộ phận hoặc cụm lắp ráp
• Cuối cùng là điều quan trọng nhất là loại bỏ rất nhiều ghi chú trong khi thiết kế và trao đổi giữa các bộ phận

3. 3D Vina cung cấp những nội dung gì?

3.1 Hiểu về 6 bậc tự do trong không gian

Là khung tham chiếu chuẩn, hay còn gọi là Datum chuẩn trong không gian. Với mỗi đối tượng hình học khác nhau như mặt phẳng, trụ, đường, cầu,… thì tối đa có thể cố định được mấy bậc tự do? ứng dụng của nó trong đo lường 3D CMM bằng cách xác định datum (mặt chuẩn) trong bản vẽ kỹ thuật.

Khung biểu diễn 6 bậc tự do trong không gian

3.2 Các loại kích thước và các quy định về kích thước, người học sẽ đc học về các quy ước chuẩn quốc tế

Ví dụ về cách biểu diễn kích thước trong tiêu tuẩn ASME Y14.5

3.3. Hiểu về dung sai và nguyên lý liên quan, tìm hiểu về các kí hiệu MMC, LMC, CF, I, ST, P, F, SR, CR,… trong bản vẽ và các ứng dụng của nó trong bản vẽ

Một vài ví dụ kí hiệu biểu diễn trong tiêu chuẩn ASME của GD&T

3.4 Các kí hiệu của các đối tượng dung sai hình học

• Tìm hiểu 14 đối tượng dung sai hình học
• Hiểu cách phân chia các đối tượng trong nhóm
• Hiểu bản chất các nhóm dung sai (hình dạng, biên dạng, định hướng, vị trí và độ đảo)
• Mục đích thiết kế và ứng dụng

Bảng 14 loại dung sai hình học của GD&T trong tiêu chuẩn ASME Y14.5 2009

3.5 Bài tập và thực hành

3D Vina cung cấp cho người học các bài tập thực hành để giúp học viên nhớ lâu hơn, thêm vào đó thì còn có bài kiểm tra đầu vào để phân loại học viên và bài kiểm tra đầu ra để đảm bảo chất lượng nhân sự cho khách hàng sau khóa học.

4. Tóm tắt giáo trình

Bài 1: Giới thiệu khóa học

• Tổng quan khóa học
• Bài test đầu vào
• Định nghĩa GD&T
• Các thuật ngữ cơ bản

Bài 2: Dung sai kích thước

• Tính năng điều kiện vật liệu
• Quy tắc đường bao của ASME
• Dung sai kích thước, các quy định về kích thước
• Các ký hiệu, biểu tượng trong bản vẽ

Bài 3: Khung tham chiếu chuẩn (Datum)

Bài 4: Nhóm dung sai hình dạng

• Độ thẳng
• Độ phẳng
• Độ tròn
• Độ Trụ

Bài 5: Nhóm dung sai biên dạng

• Biên dạng đường
• Biên dạng mặt

Bài 6: Nhóm dung sai định hướng

• Độ song song
• Độ vuông góc
• Độ lệch góc

Bài 7: Nhóm dung sai vị trí

• Độ sai lệch vị trí
• Độ đồng tâm
• Độ đối xứng

Bài 8: Nhóm dung sai đảo

• Độ đảo tròn
• Độ đảo trụ

Bài 9: Điều kiện vật liệu

• Điều kiện vật liệu tối đa (MMC)
• Điều kiện vật liệu tối thiểu (LMC)
• Điều kiện không phụ thuộc (RFS)